Το πρωί είδα τον Prodromos Nikiforidis στην Άνω Πόλη και του ευχήθηκα καλή επιτυχία για την συμμετοχή του στην εκδήλωση για το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης που θα γίνονταν σήμερα. Αν και εκ φύσεως αισιόδοξος, για να είμαι ειλικρινής, την ευχή την έδωσα περισσότερο για να συνοδεύσει την καλή διάθεση και την αγωνία του για την Νέα Παραλία. Δεν πίστευα ότι η συζήτηση θα έχει κάποιο ουσιώδες αποτέλεσμα.
Παρακολουθώντας το μεγαλύτερο μέρος της εκδήλωσης κατέληξα ότι το ζήτημα του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης (και ενδεχομένως και άλλων θεμάτων) μοιάζει με την “Μάχη για το Brazil” του γνωστού σκηνοθέτη και Monty Python, Terry Gilliam. Η ταινία Brazil (1985) διαδραματίζεται σε μια δυστοπική πραγματικότητα όπου το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού εργάζεται για ένα γιγαντιαίο “δημόσιο σύστημα διοίκησης” το όποιο δεν προσφέρει ουσιαστικά υπηρεσίες στον πολίτη, παρά είναι σχεδιασμένο ώστε να λειτουργεί για να δικαιολογεί την ύπαρξη και το μέγεθός του. Υπάρχουν πολλά γραφεία, επίπεδα διοίκησης και εσωτερικές διαδικασίες και σπάνια οι δημόσιοι υπάλληλοι γνωρίζουν που καταλήγει η δουλειά τους και ποιον σκοπό εξυπηρετεί.
Στο βιντεάκι που επισυνάπτω ο Gilliam μιλά για την “μάχη για το Brazil” και εξηγεί πως όταν έφτιαξε την ταινία αυτή είχε ένα σοβαρό πρόβλημα. Οι περισσότερες mainstream εταιρείες προώθησης την “απέρριψαν ευγενικά” και ο λόγος είναι ότι ήταν αντισυμβατική, δεν είχε happy end και θα “θύμωνε διάφορους”. Του εξήγησαν ότι η ταινία αφορά, κατά τη γνώμη τους, ένα πολύ μικρό κοινό. Ο Gilliam αναφέρει ότι προσπάθησε να τους εξηγήσει ότι η ταινία έγινε για ένα πολύ συγκεκριμένο κοινό και ότι δεν ήθελε να την δουν και να ενδιαφερθούν άλλοι, παρά μόνο αυτό το συγκεκριμένο κοινό. Οπότε μετά την απόρριψη το μόνο που ήθελε είναι η ταινία να καταφέρει να φθάσει σε αυτό το περιορισμένο κοινό. Η ταινία βέβαια σήμερα είναι ξακουστή και έχει περάσει από εκατομμύρια ματιών ανά τον κόσμο.
Έτσι ακριβώς συμβαίνει, κατά την άποψή μου, και με τα προβλήματα της πόλης. Δεν ενδιαφέρεται και δεν θα ενδιαφερθεί ποτέ όλο το κοινό. Ιδιαίτερα σήμερα που παράλληλα τρέχει το ζήτημα της πανδημίας, ένας πόλεμος εδώ παρά έξω, αύριο μια φτωχοποίηση και δεν ξέρω εγώ τι, ο κόσμος έχει “πολλά στο μυαλό του”. Και τότε τι μπορεί να γίνει; Να αφήσουμε τα πράγματα στην τύχη τους και να καταστρέφονται, αφού ο μέσος πολίτης δεν δείχνει ενδιαφέρον;
Όχι! Μπορούμε να επενδύσουμε σε μικρές ομάδες πολιτών που ενδιαφέρονται για συγκεκριμένα προβλήματα, να ενισχύσουμε τη δράση τους και να έχουμε μια από κάτω προς τα πάνω προσέγγιση όπου “η ιδιαίτερη ευαισθησία” της εκάστοτε ομάδας για ένα συγκεκριμένο πρόβλημα / ζήτημα της πόλης, διαχέεται ή εμπνέει και άλλους πολίτες και μεγαλώνει, σιγά – σιγά, το ενδιαφέρον. Είναι εξαιρετικά δύσκολο η οποιαδήποτε κυβέρνηση ή τοπική αυτοδιοίκηση να πείσει, σε αυτήν την φάση, τον οποιονδήποτε πολίτη ότι θα λειτουργήσει προς όφελός του και ότι αυτός είναι εξαρχής ο σκοπός.
Ομάδες όμως όπως “Οι φίλοι της Νέας Παραλίας”, “Το Παρατηρητήριο Θεσσαλονίκης”, “Thessalonistas” παλαιότερα και πολλές άλλες, μπορούν να εμπνεύσουν ένα “νοιάξιμο” σε μικρή έκταση αλλά ίσως με την απαραίτητη ενέργειας για μικρές διορθωτικές κινήσεις και ίσως αλλαγές. Αλλιώς οι δημοτικοί άρχοντες θα συνεχίσουν να γκρινιάζουν ότι με τα λεφτά που έχουμε και πολλά φτιάξαμε, οι ειδικοί θα επιδιώκουν το τέλειο, που όμως τις περισσότερες φορές δεν είναι εφικτό χωρίς πόρους και οι δημότες θα απογοητευόμαστε όλο και περισσότερο.
(Δημοσιεύθηκε στο Facebook στις 12/03/2022)
