(δημοσιεύθηκε στο περιοδικό στις 30/04/2013)
Δύο οδοιπόροι περιπλανώνται στο δάσος. Κάποια στιγμή, ο ένας από αυτούς βρίσκει ένα τσεκούρι. Χαρούμενος ο άλλος αναφωνεί: “Βρήκαμε ένα τσεκούρι!”. “Να μη λες βρήκαμε ένα τσεκούρι, αλλά βρήκα ένα τσεκούρι” τον διορθώνει ο πρώτος οδοιπόρος. Λίγο αργότερα, συναντούν μια παρέα ξυλοκόπων οι οποίοι αναζητούν το χαμένο τσεκούρι τους και, βλέποντας τον έναν από τους άνδρες να το κρατά, τρέχουν κατά πάνω τους θυμωμένοι. “Χαθήκαμε!” φωνάζει ο οδοιπόρος με το τσεκούρι. “Να μη λες χαθήκαμε, αλλά χάθηκα”, του απαντά ο άλλος.
Πολλά startups αποτυγχάνουν, αυτό είναι γεγονός. Κάποιες φορές λόγω του ότι υπερεκτιμήθηκε η ιδέα, κάποιες φορές η χημεία της ομάδας δεν είναι καλή, άλλες έγινε λάθος επιλογή της αγοράς – στόχου, κ.ο.κ. Η κοινότητα που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, με κοινό σημείο το επιχειρείν και τα startups είναι κάτι ευρύτερο. Ομάδες ανθρώπων που δημιουργούνται μέσα από events δικτύωσης (συναντήσεις Open Coffee, Startup Weekend, κ.ο.κ.), συνεργατικοί χώροι (co-working spaces) σχεδιασμένοι για να καλύπτουν την ανάγκη για προσωρινό και προσιτό χώρο εργασίας, ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία που αναλαμβάνουν επενδύσεις υψηλού ρίσκου (VC funds), δράσεις επιτάχυνσης ιδεών (idea accelerators), είναι μερικά από τα φαινόμενα που αποδεικνύουν ότι αυτή η κοινότητα μετεξελίσσεται σιγά – σιγά σε οικοσύστημα.
Δεν είναι ότι στα startups δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Είναι η στόχευση που κάνει τη διαφορά. Ξεφεύγοντας από τα στενά όρια της ελληνικής αγοράς, που αποτελούσε αυτοσκοπό μιας επιχείρησης λίγα χρόνια πριν, ο επίδοξος επιχειρηματίας καλείται να ανακαλύψει μια νέα ανάγκη, την οποία στη συνέχεια θα προσπαθήσει να καλύψει. Σε αυτό το πλαίσιο, το μοντέλο ανταγωνισμού που ήθελε τις εταιρίες να αγωνίζονται για “τη μερίδα του λέοντος των καταναλωτών” μετατρέπεται σε προσπάθεια παραγωγής πρωτότυπων λύσεων προς επίλυση νέων αναγκών ή αναγκών που δεν καλύπτονται πλήρως από τις υπάρχουσες λύσεις.
Αν το τσεκούρι, στον μύθο του Αισώπου, είναι μια έξυπνη επιχειρηματική ιδέα, μικρή σημασία έχει η κτήση, εάν η υλοποίηση της ιδέας δεν είναι η καλύτερη δυνατή. Πολλές από τις ομάδες που στοχεύουν στη δημιουργία ενός startup δημιουργήθηκαν στα πλαίσια κάποιου event δικτύωσης ή επιχειρηματικότητας κατά τη διάρκεια του οποίου είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με ιδέες άλλων συμμετεχόντων, να σχολιάσουν και να δεχθούν κριτική για τη δική τους ιδέα. Τέτοιου είδους διαδικασίες βοηθούν τον επίδοξο επιχειρηματία να αντιληφθεί αφενός ότι η αξία αλλά και τα ουσιώδη προβλήματα μιας ιδέας αρχίζουν να διαφαίνονται αφότου υλοποιηθεί και αφετέρου ότι ελάχιστοι είναι αυτοί που, εφόσον έρθουν σε επαφή με την ιδέα, θα προσπαθήσουν να την οικειοποιηθούν.
(image from flickr)