Categories
Guest Posts

Ελληνικά startups: Οικοσύστημα ή φούσκα;

(δημοσιεύθηκε στο περιοδικό στις 30/04/2013)

Δύο οδοιπόροι περιπλανώνται στο δάσος. Κάποια στιγμή, ο ένας από αυτούς βρίσκει ένα τσεκούρι. Χαρούμενος ο άλλος αναφωνεί: “Βρήκαμε ένα τσεκούρι!”. “Να μη λες βρήκαμε ένα τσεκούρι, αλλά βρήκα ένα τσεκούρι” τον διορθώνει ο πρώτος οδοιπόρος. Λίγο αργότερα, συναντούν μια παρέα ξυλοκόπων οι οποίοι αναζητούν το χαμένο τσεκούρι τους και, βλέποντας τον έναν από τους άνδρες να το κρατά, τρέχουν κατά πάνω τους θυμωμένοι. “Χαθήκαμε!” φωνάζει ο οδοιπόρος με το τσεκούρι. “Να μη λες χαθήκαμε, αλλά χάθηκα”, του απαντά ο άλλος.

Πολλά startups αποτυγχάνουν, αυτό είναι γεγονός. Κάποιες φορές λόγω του ότι υπερεκτιμήθηκε η ιδέα, κάποιες φορές η χημεία της ομάδας δεν είναι καλή, άλλες έγινε λάθος επιλογή της αγοράς – στόχου, κ.ο.κ. Η κοινότητα που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, με κοινό σημείο το επιχειρείν και τα startups είναι κάτι ευρύτερο. Ομάδες ανθρώπων που δημιουργούνται μέσα από events δικτύωσης (συναντήσεις Open Coffee, Startup Weekend, κ.ο.κ.), συνεργατικοί χώροι (co-working spaces) σχεδιασμένοι για να καλύπτουν την ανάγκη για προσωρινό και προσιτό χώρο εργασίας, ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία που αναλαμβάνουν επενδύσεις υψηλού ρίσκου (VC funds), δράσεις επιτάχυνσης ιδεών (idea accelerators), είναι μερικά από τα φαινόμενα που αποδεικνύουν ότι αυτή η κοινότητα μετεξελίσσεται σιγά – σιγά σε οικοσύστημα.

Δεν είναι ότι στα startups δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Είναι η στόχευση που κάνει τη διαφορά. Ξεφεύγοντας από τα στενά όρια της ελληνικής αγοράς, που αποτελούσε αυτοσκοπό μιας επιχείρησης λίγα χρόνια πριν, ο επίδοξος επιχειρηματίας καλείται να ανακαλύψει μια νέα ανάγκη, την οποία στη συνέχεια θα προσπαθήσει να καλύψει. Σε αυτό το πλαίσιο, το μοντέλο ανταγωνισμού που ήθελε τις εταιρίες να αγωνίζονται για “τη μερίδα του λέοντος των καταναλωτών” μετατρέπεται σε προσπάθεια παραγωγής πρωτότυπων λύσεων προς επίλυση νέων αναγκών ή αναγκών που δεν καλύπτονται πλήρως από τις υπάρχουσες λύσεις.

Αν το τσεκούρι, στον μύθο του Αισώπου, είναι μια έξυπνη επιχειρηματική ιδέα, μικρή σημασία έχει η κτήση, εάν η υλοποίηση της ιδέας δεν είναι η καλύτερη δυνατή. Πολλές από τις ομάδες που στοχεύουν στη δημιουργία ενός startup δημιουργήθηκαν στα πλαίσια κάποιου event δικτύωσης ή επιχειρηματικότητας κατά τη διάρκεια του οποίου είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με ιδέες άλλων συμμετεχόντων, να σχολιάσουν και να δεχθούν κριτική για τη δική τους ιδέα. Τέτοιου είδους διαδικασίες βοηθούν τον επίδοξο επιχειρηματία να αντιληφθεί αφενός ότι η αξία αλλά και τα ουσιώδη προβλήματα μιας ιδέας αρχίζουν να διαφαίνονται αφότου υλοποιηθεί και αφετέρου ότι ελάχιστοι είναι αυτοί που, εφόσον έρθουν σε επαφή με την ιδέα, θα προσπαθήσουν να την οικειοποιηθούν.

(image from flickr)

Categories
Stories

Μια φορά στην Γ’ Λυκείου, χωρίς να είμαι δάσκαλος ούτε… μαθητής!

Κάποια στιγμή τον Σεπτέμβριο  βρέθηκα στην ταξή της Γ’ Λυκείου του σχολείου μου, προσκεκλημένος στο μάθημα “Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων”. Μου ζητήθηκε να μιλήσω για το φαινόμενο των startups στην Ελλάδα, λόγω της εμπλοκής μου με το Open Coffee Thessaloniki, αλλά και για τις εμπειρίες από την ίδρυση και την πορεία της Social Mind.

Αποφάσισα να μη μιλήσω για τίποτε από αυτά 🙂

(οι εικόνες που παρεμβάλονται είναι επιλεγμένα slides από την παρουσίαση.
Κάνοντας κλικ επάνω τους ανοίγουν σε πιο μεγάλο μεγεθος)

Όταν ήμουν εγώ Γ’ Λυκείου, όλη η συζήτηση έμοιαζε να περιστρέφεται γύρω από το τι θα επιλέξουμε να σπουδάσουμε, αν θα καταφέρουμε να “μπούμε” στην σχολή που επιλέξαμε και κατά πόσο αυτή μας η επιλογή αποτελεί ένα “διαχρονικό επάγγελμα”. Η εκπαίδευση έμοιαζε με μια σκάλα που τελείωνε στην Γ’ Λυκείου και, μετά από εκεί, όλα έβρισκαν μαγικά τον δρόμο τους.

Η πραγματικότητα όμως, όπως κατέληξε, ήταν διαφορετική. Με το τέλος του Λυκείου, διαπίστωσα πως αρχίζει μια νέα σκάλα εκπαίδευσης, καλλιέργειας δεξιοτήτων και εμπειριών, όποιο δρόμο κι αν επιλέξει ο/η απόφοιτος λυκείου. Η μεγάλη διαφορά με τα σχολικά και μαθηματικά χρόνια είναι πως τώρα, οι επιλογές είναι πια προσωπικές και συνοδεύονται από την ευθύνη της εκάστοτε επιτυχίας ή αποτυχίας.

Το “όταν μεγαλώσω θέλω να γίνω…” μετατρέπεται γρήγορα σε, “τώρα που τελείωσα τη σχολή, το μεταπτυχιακό, το διδακτορικό ίσως…” και εκεί ξεκινάνε νέες επιλογές για το τι θα ήθελα να κάνω με όλα αυτά.

Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν για τα παιδιά που τελειώνουν το λύκειο να μην αντιμετωπίσουν τις αυριανές σπουδές τους σαν το “παιχνίδι του παππά”, αλλά να προσπαθήσουν να φανταστούν τον εαυτό τους σε ένα επάγγελμα που τους ιντριγκάρει ώστε να το ακολουθήσουν με θέρμη στις αυριανές σπουδές ή την τέχνη τους. Όπως είναι πολύ σημαντικό για την οικογένεια να μην καταπιέσει τις επιλογές των παιδιών, όσο “εναλλακτικές” κι αν ακούγονται γιατί δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν θα κληθούν οι γονείς να ζήσουν με αυτές.

Αν αναλογιστεί κανείς ότι ακόμη και στην κωμική σειρά  Silicon Valley κάποια επιλεγμένα σημεία τονίζουν το ζόρι του να δημιουργεί κανείς τη δική του επιχείρηση, τότε μάλλον μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι όποιος επιλέξει να το κάνει, πρέπει να γνωρίζει γιατί το κάνει και να το θέλει.

Εντάξει, επειδή ήταν και μάθημα είπαμε να έχει και λίγη χρήσιμη πληροφορία οπότε είδαμε 2-3 βασικά στοιχεία ενός startup όπως τα λέει η Wikipedia 😛 και, για τα “εν οίκω”, κάναμε ένα resume από το περιεκτικότατο άρθρο του Μarathon VC για το ελληνικό οικοσύστημα των startups μεταξύ 2007 και 2017.

Συμφωνήσαμε πως οι επιλογές μας σε αυτή τη φάση είναι σημαντικές και μπορούν να μας κάνουν αύριο να τρέχουμε με μοτοσυκλέτα αντί με ποδήλατο!

Όπως και να ‘χει σημαντική προτεραιότητα για όλους μας θα έπρεπε να είναι η συνεχής μάθηση. Εκτός από πιο ανταγωνιστικούς στην αγορά εργασίας, μας ωριμάζει και μας εκπολιτίζει!

Τέλος, θέλοντας να κλείσω με τσιτάτο, χρησιμοποίησα το βασικό θέμα της ομιλίας του Denzel Washington στους αποφοίτους της τάξης 2011 του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια. Το “fall forward” – στα ελληνικά θα το μεταφράζαμε, πέσε προς τα εμπρός – έχει την έννοια του μην αφήνουμε την αποτυχία να μας πηγαίνει προς τα πίσω. Να μαθαίνουμε από αυτήν έτσι ώστε να προχωράμε μπροστά. Επειδή είμαι fan του Denzel θα κλείσω με το video από αυτήν την ομιλία (στο σχολείο δεν προλάβαμε να την δούμε δυστυχώς!).

Ευχαριστίες

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον διδάσκοντα του μαθήματος, κ. Ιωάννη Σωτηρόπουλο, όχι για την πρόσκληση, αλλά για τα ερεθίσματα που φρόντισε να πάρω όταν βρισκόμουν εγώ πίσω από τα θρανία της Γ’ Λυκείου του Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 2003. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που, χρόνια μετά, εργάζεται με τον ίδιο ζήλο για ποιοτική, δημόσια εκπαίδευση.

Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω την οικογένειά μου και ιδιαίτερα τη μητέρα μου, που υπήρξε χαλαρή και συζητήσιμη στο “τι θέλω να γίνω όταν μεγαλώσω”, αλλά επίμονη και πιεστική στο να διαβάσω όσο και όποτε έπρεπε για να τα καταφέρω 🙂

 

Credits

  • Χρήση γραφικών στοιχείων: Όλα τα γραφικά στοιχεία, εκτός αν αναφέρεται κάτι διαφορετικά, προέρχονται από τον ιστότοπο openclipart.org με άδεια χρήσης Public Domain (CC0).
  • Άδεια χρήσης παρουσίασης: Η παρουσίαση δημοσιεύθηκε κάτω από άδεια Creative Commons Attribution Non Commercial Share Alike (CC BY-NC-SA 4.0).